İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa, işçi haklı nedenle iş sözleşmesini feshederek hak etmiş olması halinde kıdem tazminatı talebinde bulunabilir.

Her şeyden önce ifade etmek gerekirse, sağlık nedeniyle fesih hakkının işçi açısından doğabilmesi için iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlike oluşturması gerekmektedir. Nitekim 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre, “Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği kuruluna, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir (6331/m.14/1).

Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları saklıdır (6331/m.14/2).

Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli yere gider. Çalışanların bu hareketlerinden dolayı hakları kısıtlanamaz (6331/m.14/3).

İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini feshedebilir. (6331/m.14/4).

Yargıtay 22’nci Hukuk Dairesinin konuyla ilgili kararında da “4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/I-a. maddesine göre, iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa işçi haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir.

Somut olayda, davacı iş sözleşmesini 2007 yılında by-pas ameliyatı geçirdikten sonra çalışmaya devam etmesinin sağlığını zorladığını, hayatı tehlike durumunun olduğunu belirterek 2010 yılında feshetmiştir. Her ne kadar mahkemece feshin haklı olduğuna karar vermişse de, işçinin fesih sebebi yaptığı hastalığın 4857 sayılı Kanun’un 24/I-a. maddesi kapsamına göre işin niteliği ve işin devamı halinde sağlığı ve yaşamı açısından ciddi bir tehlike oluşturan hastalık olup olmadığının araştırılması için bir üniversite, devlet veya meslek hastalıkları hastanesinden heyet raporu alınarak sağlık sebebinin haklı fesih sebebi oluşturup oluşturmadığı açıklığa kavuşturularak hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir” (Yarg.22.HD.7.07.2016 T., E.2014/345, K.2015/23409).

Sonuç olarak, işçinin sağlık nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshi İş Kanunu m.24/I’de düzenlenmiştir. Sağlık nedenleri ile fesih maddenin a ve b bentlerinde sınırlı bir şekilde düzenlenmiş olup, her iki bentte de işçinin hastalığı tek başına haklı neden oluşturmaz. Çünkü işçinin sağlık nedeniyle derhal fesih yetkisini kullanabilmesi için “işin niteliğinden doğan bir sebeple işin yapılması işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlike yaratmalıdır” İşin niteliğinden kaynaklanmayan, bünyesel nedenlerle ortaya çıkan by-pas ameliyatı sonrası işçinin iş sözleşmesini sona erdirmesi İşK. m.24/I kapsamında haklı neden oluşturmaz.